REVIEWER:KABIHASNANG TSINO

 Ang kabihasnang Tsino ay unang sumibol sa lambak ng Ilog Huang Ho (Yellow River), kilala rin bilang Dilaw na Ilog dahil sa dilaw na depositong banlik. Ang matabang lupa ng loess soil dito ay akma sa pagsasaka, ngunit ang pag-apaw ng Huang Ho ay nagdudulot ng malaking pinsala tulad ng pagkasira ng pananim at pagkasawi ng mga mamamayan.

Dinastiya Shang (1700-1200 B.C.)

• Nagsimula ang kasaysayan ng Tsina sa ilalim ng dinastiyang Shang.
• Estruktura ng lipunan na may hari, aristokrata, manggagawa, at bilanggo.
• Sumasamba sa maraming diyos at may sistema ng pagsamba sa mga espiritu ng kalikasan.
• Sistema ng pagsulat na may 3000 simbolo.
• Tanyag sa kasangkapan sa bronse at jade.

Sanhi ng Pagbagsak: Sinakop ng dinastiya Zhou (1122 B.C.E.)

Dinastiya Zhou/Chou (1122 – 256 B.C.E)

• Pinakamatagal na dinastiya sa Tsina (900 taon).
• Sentralisadong pamahalaan at sistema ng pagmamay-ari ng lupa.
• Nagsimula ng mga pilosopiyang Confucianismo, Taoismo, at Legalismo.

Sanhi ng Pagbagsak: Digmaang sibil sa "Period of Warring States" (475 B.C.E.)

Dinastiya Qin/Ch’in (221 B.C.E. – 206 B.C.E.)

• Itinatag ni Shi Huangdi ang tunay na imperyo.
• Naipatayo ang Great Wall of China.
• Sinupil ang Confucianismo at nagsagawa ng mapanupil na pamahalaan.

Sanhi ng Pagbagsak: Pagsiklab ng rebelyon matapos mamatay si Shi Huangdi.

Dinastiya Han (202 B.C.E. – 221 C.E.)

• Bumalik ang kaayusan sa Tsina at nagdala ng ginintuang panahon.
• Sinimulan ang civil service examination at naimbento ang papel.
• Pagsiklab ng maharlikang lakas at pananalakay ng mga dayuhan ang sanhi ng pagbagsak.

Dinastiya Sui (581 C.E. – 618 C.E.)

• Maikling pamamahala at ipinatayo ang Grand Canal.
• Rebledeng rebelyon at paghina ng sandatahang lakas ang sanhi ng pagbagsak.

Dinastiya Tang (619 C.E. – 907 C.E.)

• Naimbento ang woodblock printing at nagdala ng panahon ng kaunlaran.
• Pakikipag-alyansa sa Mongol ang sanhi ng pagbagsak.

Dinastiya Song (960 C.E. – 1279 C.E.)

• Namulaklak ang ekonomiya at naimbento ang gun powder at compass.
• Pakikipag-alyansa sa Mongol ang nagdulot ng pagbagsak.

Dinastiya Yuan (1279 C.E. – 1368 C.E.)

• Unang dayuhang dinastiya sa Tsina na pinangasiwaan ni Genghis Khan.
• Pakikipag-alyansa sa mga dayuhang mangangalakal ang sanhi ng pagbagsak.

Dinastiya Ming (1368 C.E. – 1644 C.E.)

• Ipinatupad ang isolationism at naimbento ang Forbidden Palace.
• Pinabagsak ng mga Manchu mula sa Hilagang-Silangan ng Tsina.

 

BACK